«Συχνά κάνω κάτι, επειδή είναι hot, το έχω δει πολύ να παίζει στα social και με πιάνει FOMO». «Είναι ένα project που, απ’ όπου και να το πιάσεις, είναι 100% whoring. Το beat, το clip, τα lyrics, όλα, όλα, όλα. Για μένα, πρέπει να βγουν άλλα 180.000 tracks σαν το… Αντιδράσεις υπήρξαν γιατί η Cardi B είναι worldwide πρόσωπο. Τέτοια tracks υπήρχαν από παλιά από artists της Αμερικής… Και, at the end of the day, όλοι να περάσουν καλά θέλουν. Κανένας στίχος του τραγουδιού δεν είναι triggering».
Τα κράτησα ενδεικτικά αυτά, μέσα από τα πολλά παρόμοια που διαβάζω στον ηλεκτρονικό τύπο. Και χθες, σε γνωστό κατάστημα ρούχων, μπήκα στο «fitting room» για να δοκιμάσω ένα φόρεμα! Στις βιτρίνες βέβαια είχαν όλα «winter sales»!
Και αναρωτιέμαι… Μήπως παραείμαι «δασκάλα»; Δεν θέλω να μιζεριάζω, ή μάλλον να «γκριντζάρω» (!), αλλά τι γίνεται με τα ελληνικά μας – τα πολύτιμα, μονάκριβα ελληνικά;
Και μόνο τα τελευταία 150 χρόνια πέρασε πολλά η γλώσσα μας. Η δημοτική άρχισε να παλεύει. Διαδήλωνε απέναντι στην γραβατωμένη αρχαΐζουσα. Αίμα χύθηκε με τα «Ορεστειακά» και τα «Ευαγγελικά»… Σχεδόν τέλειωσε ο 20ός αιώνας μέχρι να ατροφήσει αυτός ο δηλητηριώδης γλωσσικός διχασμός.
Η γενιά μου πρόλαβε τη σχιζοφρένεια της διγλωσσίας: από τη μια η επίσημη γλώσσα, γαντζωμένη στο σχολείο και στη γραφειοκρατία, και από την άλλη η καθημερινή γλώσσα, που έσφυζε κάθε μέρα στον δρόμο.
Και σήμερα; Σίγουρα αποτελεί θέμα μελέτης από τους ειδικούς το πώς μιλάμε στο διαδίκτυο, στα μηνύματα, στη δουλειά. Πόσο καλά μαθαίνουμε τη γλώσσα μας στο σχολείο; Πόσο καλά μαθαίνουν τα παιδιά αγγλικά; Πόσες εκφράσεις αυτού του παγκόσμιου εργαλείου επικοινωνίας έχουν περάσει στη γλώσσα μας;
Πόσο καλά μαθαίνουμε τη γλώσσα μας στο σχολείο; Πόσο καλά μαθαίνουν τα παιδιά αγγλικά; Πόσες εκφράσεις αυτού του παγκόσμιου εργαλείου επικοινωνίας έχουν περάσει στη γλώσσα μας;
«Ειδικά στην Ελλάδα, είναι σύνηθες πολλές επιστημονικές συναντήσεις να διεξάγονται στα αγγλικά, ακόμη και αν το κοινό αποτελείται… αποκλειστικά από Έλληνες. Γεγονός που απηχεί την παραδοχή –συνειδητά ή ασυνείδητα– της λογικής περί κυρίαρχης γλώσσας (αγγλικής) και κυριαρχούμενων (γλωσσικός ηγεμονισμός), κάτι που παρουσιάζεται από πολλούς ως αυτονόητη και “φυσική” εξέλιξη των πραγμάτων. Βέβαια, ο κυρίαρχος επικρατεί μόνο αν ο κυριαρχούμενος είναι διαθέσιμος και αντιλαμβάνεται τον πρώτο ως πιο σημαντικό και ανώτερο. Στην Ελλάδα η λογική αυτή αποτελεί κυρίαρχη ιδεολογία από τον δημοσιογραφικό/καθημερινό έως τον πολιτικό και επιστημονικό λόγο – και μάλιστα με μια γενναία δόση επιδειξιομανίας, λες και γίνεται αγώνας για την ανάδειξη των καλύτερων αγγλομαθών» γράφει η Χριστίνα Πετροπούλου, κοινωνική ανθρωπολόγος, καθηγήτρια στο Πάντειο πανεπιστήμιο.
Και από σχετικό άρθρο στη Lifo:
«Αν κάνετε μια βόλτα όπου υπάρχει κόσμος κάτω των early 30s, αποκλείεται να μην ακούσετε ολόκληρες συζητήσεις για οικονομικά, για ερωτικά, για σχολές – όλες στα αγγλικά…»
«Έχουν περάσει χρόνια που μεταφράζω από τ’ αγγλικά στην ίδια μου τη γλώσσα για τα κείμενά μου και σκέφτομαι: “Στα ελληνικά φαίνεται φυσική αυτή η έκφραση;”»
Γιατί, λέει η 28χρονη ακαδημαϊκός Α., «όλη μου η δουλειά είναι στ’ αγγλικά κι ας είναι για ελληνικό πανεπιστήμιο. Διαβάζω αγγλικά, γράφω αγγλικά, σκέφτομαι αγγλικά. Μετά θα βγω και θα μιλήσω ελληνικά; Give me a break!».
«Στ’ αγγλικά είμαι πιο αληθινός. Δεν κουβαλάνε το φορτίο των ελληνικών. Στα ελληνικά οι λέξεις μού θυμίζουν όταν ήμουν κάποιος άλλος».
Ωστόσο, θέλω να πιστεύω ότι η γλώσσα θα εξελιχθεί και θα απορροφήσει και αυτή την «πλημμύρα» νέων λέξεων. Και θυμήθηκα ένα προπολεμικό τραγουδάκι που έλεγε ο παππούς μου, στα ελληνογαλλικά της εποχής:
«Un soir ο Δημητράκης
ήτο μόνος και attendait
car sa belle του υπεσχέθη
πως θα έλθη à sept heures»…
* Η Σύλβα Γάλβα είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας.
(Δημοσιεύτηκε στο έντυπο Ser-Free, τ.68, Δεκέμβριος 2024)
