Όταν η αναβλητικότητα αρχίζει να επηρεάζει την ποιότητα της ζωής μας και μας προκαλεί ανησυχία, φόβο, τεμπελιά ή ανευθυνότητα, τότε ήρθε η ώρα να την υπερβούμε.
Όλοι μας αναβάλλουμε και χρονοτριβούμε. Συνήθως το κάνουμε για να αποφύγουμε μια εργασία που μας είναι δυσάρεστη ή δύσκολη. Ορισμένα πράγματα που πρέπει να κάνουμε απαιτούν πολύ χρόνο και προσπάθεια και μπορεί να σχετίζονται με την αλλαγή μακροχρόνιων συμπεριφορών ή πεποιθήσεων. Άλλα πράγματα είναι πολύ συγκεκριμένα που απαιτούν τη δράση μας για μία και μόνο φορά.
Ίσως εμφανίζεται αυτή η ενοχλητική φωνή στο πίσω μέρος του κεφαλιού σας που σας λέει ότι πρέπει να ολοκληρώσετε μια δραστηριότητα, ωστόσο δεν μπορείτε να ωθήσετε τον εαυτό σας να τη ξεκινήσει. Ακόμα και αν αυτή η φωνή δυναμώνει λέγοντάς σας να προχωρήσετε, εσύ την αγνοείτε τόσο έντονα κάποιες φορές, που καταλήγετε να αισθάνεστε άγχος για την αναβλητικότητα σας. Ακόμα και όταν σάς φωνάζει ότι πρέπει να δραστηριοποιηθείτε, εσείς συνεχίζετε να την αγνοείτε χωρίς όμως να καταλαβαίνετε τον λόγο.
Είστε επιρρεπείς στην καθυστέρηση έναρξης μιας δραστηριότητας; Υπάρχει μια δουλειά που γνωρίζετε ότι πρέπει να ξεκινήσετε αλλά δε μπορείτε να κινητοποιήσετε τον εαυτό σας να την κάνει; Ξεκινάτε κάτι αλλά δεν μπορείτε ποτέ να το τελειώσετε; Ακολουθούν εφτά βήματα για να βγείτε από την κινούμενη άμμο της αναβλητικότητας και να αποκομίσετε πολλά οφέλη, τα οποία περιλαμβάνουν τη βελτίωση της παραγωγικότητας, την αυξημένη διάθεση, λιγότερο άγχος, καλύτερες σχέσεις, μια αίσθηση της ολοκλήρωσης και την αίσθηση της επιτυχίας στη ζωή.
- Αναγνωρίστε την πρόκληση
Ξεκινήστε γράφοντας τη συγκεκριμένη εργασία που έχετε αναβάλει. Θα μπορούσε να είναι μια δύσκολη συζήτηση με ένα μέλος της οικογένειας, η ενασχόληση με μια κακή συνήθεια ή ο προγραμματισμός εκείνου του ραντεβού που έχετε αποφύγει. Αν γράψετε αυτό που έχετε να κάνετε, θα σας βοηθήσει να επικεντρωθείτε στην ολοκλήρωσή του.
- Εντοπίστε και ασχοληθείτε με τα συναισθήματά σας
Τι σας εμποδίζει να ασχοληθείτε με αυτή την εργασία; Πίσω από τα εμπόδια συνήθως κρύβονται ένα ή περισσότερα από τα τρία βασικά συναισθήματα. Ίσως να φοβάστε για το χρόνο που χρειάζεται και τη θυσία που πρέπει να κάνετε (φόβος). Ή είστε αγανακτισμένοι γιατί πρέπει να το κάνετε αυτό, όταν νομίζετε ότι δεν είναι απαραίτητο (θυμός). Ή ενοχλείστε που κατηγορείτε τον εαυτό σας τόσο πολύ επειδή δεν έχει κίνητρα (θλίψη). Όμως αντί να εγκλωβίζεστε, δείτε την πράξη της αναβλητικότητας για αυτό που πραγματικά είναι: μια συναισθηματική αντίδραση.
Είναι χρήσιμο να γνωρίζετε ότι αυτά τα τρία συναισθήματα – θλίψη, θυμός και φόβος –σχετίζονται με την ενεργητικότητά σας. Η θλίψη εκφράζεται με το κλάμα, ο θυμός με γροθιές ή φωνές σε ένα μαξιλάρι και ο φόβος μέσα από το τουρτούρισμα για τη διοχέτευσή του, ώστε να επιτρέψετε στον εαυτό σας να εκφράσει το συναίσθημα. Η ενέργεια διαχέεται και δεν θα αισθανθείτε μετά κολλημένοι. Είναι σαν να αφήνετε να φύγει ο ατμός από μια χύτρα ταχύτητας.
- Καθαρίστε το μυαλό σας
Υπάρχουν δύο βήματα σε αυτή τη διαδικασία. Πρώτον, κάντε σαφή τον στόχο σας σε αυτό που θέλετε να κάνετε. Ο καλός προγραμματισμός είναι το θεμέλιο της επιτυχίας για τους περισσότερους στόχους μας. Είναι χρήσιμο να το γράψετε, έτσι ώστε να έχετε μία άμεση αναφορά. Για παράδειγμα: θέλω να τελειώνω με αυτό. Ή Νιώθω πιο ανάλαφρος όταν γυμνάζομαι τακτικά. Αν έχετε μια σαφή και ακριβή ιδέα του στόχου σας, τότε αυτή θα σας κρατήσει προσανατολισμένους και θα σας βοηθήσει να μείνετε κινητοποιημένοι.
Δεύτερον, προσδιορίστε τις σκέψεις που σας σαμποτάρουν και είναι έτοιμες να σας επιτεθούν ξαφνικά σε μια αδύναμη στιγμή σας. Στη συνέχεια, καταλήξτε σε μια-δυο αλήθειες που έρχονται σε αντίθεση με αυτές τις σκέψεις. Για παράδειγμα, αν λέτε συνεχώς στον εαυτό σας: Δεν θα είμαι ποτέ σε θέση να τα μάθω όλα αυτά, θα μπορούσατε να πείτε στον εαυτό σας, μπορώ να τα καταφέρω ή Αν οι άλλοι μπόρεσαν και τα έμαθαν, μπορώ και εγώ. Αυτή είναι μια απλή αλήθεια. Για να νικήσετε την απογοήτευση που νιώθετε για να κάνετε αυτό το έργο, θα μπορούσατε να πείτε: το κάνω για μένα.
- Προγραμματίστε: σπάστε το στόχο σας σε μια σειρά από μικρά, εφικτά βήματα
Έχετε οραματιστεί το έργο, έχετε ασχοληθεί με ό,τι σας εμποδίζει και έχετε διορθώσει την καταστροφική σκέψη σας. Η ολοκλήρωση της εργασίας απαιτεί τον υπολογισμό ενός λογικού σχεδίου βήμα-προς-βήμα και να αποφασίσετε πότε θα ξεκινήσετε. Γράψτε το σχέδιό σας.
Μόλις έχετε μία δομή του έργου, κάντε ένα βήμα πίσω και φανταστείτε τα εμπόδια που ενδέχεται να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια του έργου. Για κάθε σενάριο, να έχετε μια τακτική έτοιμη η οποία θα σας βοηθήσει να υποστηρίξετε το σχέδιό σας. Μπορεί επίσης να θέλετε να βρείτε κάποιον για να σας βοηθήσει στις προσπάθειές σας και με τον οποίο μπορείτε να ελέγχετε την πρόοδό σας σε τακτική βάση.
- Απλά κάντε το
Μετά από όλη αυτή την προετοιμασία, ήρθε η ώρα να κάνετε την εργασία που έχετε αναβάλει. Πριν το κάνετε, αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας, είτε είναι θυμός, φόβος ή θλίψη. Πάρτε μόνο ένα ή δύο λεπτά και απελευθερώστε τη συσσωρευμένη συγκίνηση με ένα φυσικό και εποικοδομητικό τρόπο. Χωρίς τη συναισθηματική ενέργεια να σας εμποδίζει, θα αισθανθείτε έτοιμοι να κάνετε το άλμα και θα εκπλαγείτε πόσο εύκολο είναι, καθώς θα επικεντρώνεστε μόνο σε ένα βήμα τη φορά.
- Αντισταθείτε κατά τη διάρκεια της μάχης
Καθώς αναλαμβάνετε δράση, είναι πιθανό να συναντήσετε αντίσταση, με τη μορφή δικαιολογιών, κακής διάθεσης και αποθάρρυνσης. Αντιμετωπίστε την αντίσταση με την επιμονή και το πείσμα και συνεχίστε να ασχολείστε με οποιαδήποτε συναισθήματα έρθουν στην επιφάνεια.
Σε αυτό το σημείο της διαδικασίας είναι σημαντικό να επαναλάβετε τις αλήθειες σας και να θυμάστε το στόχο σας. Επαναλάβετέ τες μέχρι να είναι έτοιμες στο μυαλό σας: Μπορώ να τα καταφέρω. Θα αισθανθώ καλύτερα όταν τελειώσω με αυτό. Κάθε φορά που θα μπείτε στον πειρασμό να αναβάλετε το έργο, επικεντρωθείτε στο στόχο.
- Εκτιμήστε τις προσπάθειες και τα επιτεύγματά σας
Η προσπάθεια για την υλοποίηση μίας δύσκολης εργασίας είναι εξαιρετικά ικανοποιητική. Επαινέστε τον εαυτό σας για κάθε μικρό επίτευγμα στην πορεία. Θα νιώσετε περήφανοι και ικανοποιημένοι, όταν τελειώσετε με την εργασία. Τελειώνοντας αυτό που αποφεύγατε να κάνετε, θα απλοποιήσετε τη ζωή σας. Θα αισθάνεστε πιο ενεργητικοί. Θα κοιμάστε καλύτερα τη νύχτα.
Εάν δουλεύετε συχνά με αυτόν τον τρόπο, θα παρατηρήσετε ότι οι αναβλητικές σας τάσεις θα μειωθούν. Κάθε φορά που θα ολοκληρώνετε μια εργασία «αρκετά καλά», θα καταρρίπτετε τις εδραιωμένες τελειοθηρικές τάσεις σας.
Θα αντιληφθείτε ότι αφιερώνατε πολύ ενέργεια και χρόνο στις εργασίες που αναλαμβάνατε, ενώ ξοδεύοντας λιγότερο χρόνο, θα νιώθετε πιο κινητοποιημένοι να ξεκινήσετε και να ολοκληρώσετε τους στόχους σας. Πλέον δε θα είστε αναβλητικοί τελειομανείς, αλλά πιο κινητοποιημένοι και χαρούμενοι.
Έλλη Χατζηπαζαρλή-Καρπουχτσή
Ψυχολόγος-συγγραφέας
Εθνικής Αντίστασης 13, 5ος όροφος, Σέρρες
ΤΗΛ: 6946237221
Fb: Έλλη Χατζηπαζαρλή Καρπουχτσή – Ψυχολόγος/Συγγραφέας (facebook.com/ellihatzipazarli)
Site: www.elliehatzipazarli.gr
