Έχεις ανοίξει τα μάτια και νωχελικά βλέπεις από το παράθυρο ότι έξω είναι ακόμη νύχτα. Η πρώτη σου σκέψη είναι ότι έχεις χρόνο για να κοιμηθείς λίγο ακόμη, η δεύτερη όμως σκέψη είναι να δεις στο κινητό σου που είναι και δίπλα σου στο κομοδίνο τι ώρα είναι. Κι εκεί κάπου έχει γίνει η αρχή του λάθους. Με το που έπιασες το κινητό και είδες ότι είναι πέντε παρά το ξημέρωμα δεν το άφησες πίσω, όχι, θέλησες να δεις για λίγο, ίσα για να σε ξαναπάρει ο ύπνος, τι συνέβη το βράδυ στον κόσμο (εννοώντας τα κοινωνικά δίκτυα). Μπαίνεις λοιπόν στην εφαρμογή social νούμερο 1. Προσπερνάς αναρτήσεις, προσπερνάς πληροφορίες και εικόνες που το επόμενο λεπτό ούτε θυμάσαι τι διάβασες ή τι είδες. Κλείνεις την εφαρμογή (τίποτα ενδιαφέρον). Η ώρα πάνω δεξιά στην οθόνη σου δείχνει πέντε και μισή. Η σκέψη που περνάει είναι να ανοίξεις την εφαρμογή social νούμερο 2 μήπως και ξανακοιμηθείς. Εδώ βλέπεις stories, φωτογραφίες, προσφορές, πληροφορίες που στις έξι και δέκα το πρωί της Τετάρτης δεν έχουν καμία μα καμία σημασία. Αλλάζεις πλευρό, το χέρι σου έχει μουδιάσει, το κάνεις όσο πιο αργά και ήρεμα μπορείς. Ο σύντροφος της ζωή σου ανοίγει το μάτι και σε κοιτά. Χαμογελάς! Ανοίγει και το δεύτερο και σε καρφώνει με το βλέμμα του. Σε ρωτά τι συμβαίνει κι εσύ όσο πιο σιγά μπορείς απαντάς τίποτα (ναι ναι, το γνωστό τίποτα). Σαν να μην σε πιστεύει σ’ το ξαναρωτά για επιβεβαίωση και τραβά την κουβέρτα μουρμουρίζοντας μέχρι το πρόσωπό του. Αφού έχεις βολευτεί ανοίγεις την εφαρμογή social νούμερο 3. Σκρολάρεις γρήγορα και με αγωνία. Είναι σαν να ψάχνεις κάτι, όμως δεν το βρίσκεις. Η συνταγή για γρήγορο γλυκό ψυγείου έχει το ενδιαφέρον της και την αποθηκεύεις. Και τις βιβλιοπροτάσεις για τον χειμώνα δίπλα στο τζάκι (κι ας μην έχετε), επίσης τις αποθηκεύεις. Η δε νέα τάση για βραδινό μακιγιάζ επίσης πολύ ωραίο βιντεάκι. Το ξυπνητήρι στις 7:00 αρχίζει να σε ειδοποιεί και τότε αντιλαμβάνεσαι ότι δύο ώρες και κάτι έχασες από τον ύπνο σου και τώρα πρέπει να βιαστείς. Η μέρα σου τελικά ξεκινάει με άγχος. Να προλάβεις το πρωινό των παιδιών, να πάνε στην ώρα τους σχολείο και να πας και στη δουλειά σου. Το απόγευμα επιστρέφεις σπίτι, ρίχνεις μια γρήγορη ματιά στο πρόγραμμα δραστηριοτήτων, κάνεις ένα διπλό καφεδάκι μέχρι το επόμενο δρομολόγιο. Πιάνεις το κινητό σου για λίγο, τόσο όσο να πιεις τον καφέ. Μα μετά από μια ώρα αντιλαμβάνεσαι ότι πάλι πρέπει να τρέξεις, γιατί το παιδί θα σε περιμένει έξω από το φροντιστήριο.
Αυτό λοιπόν είναι μια καθημερινότητα για τη σχέση μας με το κινητό μας και κυρίως με τις social media εφαρμογές. Με κάθε ευκαιρία που σου δίνεται για χαλάρωση επιδίδεσαι σε ένα ανελέητο scrolling που σου καταπίνει τον ελεύθερο χρόνο σου. Πολλές φορές όταν το αντιλαμβάνεσαι τρομάζεις, άλλες πάλι αρνείσαι να πιστέψεις ότι έχεις αναλωθεί τόσες ώρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χωρίς να θυμάσαι από πού ξεκίνησες και πού κατέληξες. Όλο και περισσότεροι ψυχολόγοι παρατηρούν κι ερευνούν τον εθισμό μας στην τεχνολογία. Υποστηρίζουν ότι αν η χρήση γίνεται με σύνεση υπάρχει τρόπος να περιορίσουμε τις ώρες μας σε αυτήν. Μια καλή αρχή είναι να ορίσουμε χρονικό όριο που θα καταναλώνουμε στην κάθε εφαρμογή. Όταν περάσει αυτό, να αφήσουμε λίγο πιο μακριά μας τη συσκευή, με την οθόνη προς τα κάτω και απενεργοποιώντας τις ειδοποιήσεις που θεωρούμε ότι θα μας εξάψουν το ενδιαφέρον. Όταν ξανανιώσεις την ανάγκη να το πιάσεις πριν ενεργοποιήσεις την οθόνη αναρωτήσου για ποιον ακριβώς λόγο το ξαναέπιασες. Αν δεν σου είναι αρκετό μόνο αυτό, αφαίρεσε τα πολύ έντονα χρώματα του κινητού σου και βάλε όσο πιο γκρι γίνεται. Λέγεται ότι η αφαίρεση των χρωμάτων μπορεί να βοηθήσει ώστε να μην σκρολάρεις άσκοπα στο κινητό κυρίως τις βραδινές ώρες.
Προσδιόρισε κάποιες συγκεκριμένες ώρες και μέρη όπου μέσα στο σπίτι θα «απαγορεύεις» το κινητό και γενικότερα κάθε είδος τεχνολογίας (πχ υπνοδωμάτια, μπάνιο). Αν δυσκολεύεσαι ειδικά στην αρχή ένας τρόπος είναι να αφήνεις το κινητό μέσα στην τσάντα σου ή σε κάποια τσέπη του μπουφάν. Με το πέρασμα του χρόνου μπορεί και να σου γίνει συνήθεια.
Τον έξτρα χρόνο αυτόν που κερδίζεις αφού έχεις αφήσει το κινητό σου (ναι, είναι γεγονός ότι τελικά είναι πολύς περισσότερος από ό,τι φανταζόσουν) προσπάθησε να θυμηθείς και να ξανασχοληθείς με δραστηριότητες που αγαπούσες, ένα βιβλίο ίσως… (ξέρω, κι αυτά πια τα έχεις στο κινητό σου). Ίσως κάποια ταινία, γυμναστική, κάποιο χόμπι που είχες στην προ social media εποχή. Ας μην ξεχνάμε ότι την εποχή που οι ζωές μας δεν ήταν τόσο εξαρτώμενες από το ιντερνέτ διασκεδάζαμε, επικοινωνούσαμε και βρισκόμασταν με τους φίλους μας.
Στοιχεία έρευνας: μικροπράγματα LIFO (Βάνα Κράβαρη)