Αν θέλεις μια δραστηριότητα που να συνδυάζει σωματική και πνευματική άσκηση και επαφή με την φύση, δοκίμασε το άθλημα του προσανατολισμού!
Κείμενο: Μαρία Γκιόκα
Τι είναι ο αγωνιστικός προσανατολισμός; Σε ποιους απευθύνεται; Πού και πώς δραστηριοποιούνται όσοι ασχολούνται με αυτόν; Ο Βασίλης Χορτομάρης, ελεγκτής αγώνων προσανατολισμού, μας ξεναγεί στον κόσμο του orienteering και μας διαβεβαιώνει ότι είναι το ιδανικό άθλημα για όποιον θέλει να συνδυάσει την ψυχαγωγία με την σωματική και πνευματική ισορροπία και να έρθει σε άμεση επαφή με την μητέρα-φύση.
Τι ονομάζουμε orienteering;
Προσανατολισμός είναι το άθλημα όπου οι αγωνιζόμενοι πλοηγούνται σε μια συγκεκριμένη περιοχή μόνο με τη χρήση χάρτη και πυξίδας, προσπαθώντας να εντοπίσουν σημεία ελέγχου (τρίπλευρες σημαίες χρώματος πορτοκαλί-άσπρου). Νικητής αναδεικνύεται ο πιο γρήγορος αθλητής, έχοντας εντοπίσει όλα τα σημεία ελέγχου με τη σωστή σειρά. Τα βασικά είδη είναι τέσσερα: 1) τρέξιμο (ή περπάτημα), 2) ορεινή ποδηλασία, 3) χιονοδρομία δρόμων αντοχής και 4) ακριβείας (μπορούν να συμμετάσχουν άτομα με κινητικά προβλήματα). Ο προσανατολισμός είναι μια ήπια δραστηριότητα, ωστόσο η δυσκολία του προσαρμόζεται σε όλες τις ηλικίες, ώστε να νιώσουν όλοι ικανοποίηση μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδρομής τους.
Πότε εμφανίστηκε στην Ελλάδα;
Ο πρώτος αγώνας orienteering διοργανώθηκε τον Δεκέμβριο του 1987 στις Σπέτσες με συμμετέχοντες αθλητές από τις Σκανδιναβικές χώρες. Τότε πολύ πιθανόν να ήταν τελείως άγνωστο στο Ελληνικό κοινό, παρά το γεγονός ότι σαν άθλημα υπήρχε στον κόσμο από το 1900 περίπου. Αργότερα, το 1998 περίπου, ο Κωνσταντίνος Κουκουρής ξεκίνησε τις δραστηριότητες orienteering στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και πολύ σύντομα το άθλημα επεκτάθηκε, κυρίως στην Βόρεια Ελλάδα. Στις Σέρρες έχουμε διοργανώσει διεθνείς αγώνες, τον Μάρτιο του 2016 στο κέντρο της πόλης (νυχτερινό) και στο Άγιο πνεύμα (Δήμος Εμμανουήλ Παπά) με περισσότερες από 100 συμμετοχές, όπως επίσης και το Νοέμβρη του 2017 στην κοιλάδα των Αγίων Αναργύρων και στην Κοιλάδα του Αγίου Γεωργίου. Η περιοχή μας απέσπασε πολύ θετικά σχόλια και ελπίζουμε στο μέλλον να διοργανώσουμε και πάλι αντίστοιχες εκδηλώσεις υψηλού επιπέδου.
Ο αγωνιστικός προσανατολισμός είναι απαιτητικό άθλημα;
Ο προσανατολισμός είναι μία δραστηριότητα που συνδυάζει την ψυχαγωγία με τη σωματική και πνευματική βελτίωση για κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως επιπέδου φυσικής κατάστασης, και χρησιμοποιείται ευρέως και στην εκπαίδευση. Οι συμμετέχοντες μπορούν να επιλέξουν τον κατάλληλο για τους ίδιους ρυθμό και να νιώσουν την χαρά της έρευνας, της ανακάλυψης, της περιπέτειας μέσα από τη διαδρομή τους. Ωστόσο, το αγώνισμα είναι απαιτητικό σωματικά και πνευματικά μόνο για όσους στοχεύουν σε νίκες και διακρίσεις.
Εσείς πώς ξεκινήσατε να ασχολείστε με το orienteering;
Τον Απρίλιο του 2013 ο Κωνσταντίνος Κουκουρής διοργάνωσε μία εκδήλωση στο Σιδηρόκαστρο και πήγα να δοκιμάσω. Αυτή η πρώτη εμπειρία του χαμένου θησαυρού με κανόνες μού κέντρισε το ενδιαφέρον! Τα επόμενα χρόνια συνέχισα σε διεθνείς αγώνες στη Βουλγαρία. Σήμερα, πέρα από το αγωνιστικό κομμάτι, είμαι και ελεγκτής αγώνων και ασχολούμαι παράλληλα με την χαρτογράφηση, καθώς και την προώθηση του αθλήματος στα σχολεία.
Ποια συμβουλή δίνετε συνήθως σε κάποιον αρχάριο στο orienteering και γιατί;
Το πρώτο που κάνουμε είναι να εξηγήσουμε, με απλό και κατανοητό τρόπο, πώς παίζεται και στη συνέχεια τον ενθαρρύνουμε να δοκιμάσει, γιατί πραγματικά δεν είναι κάτι δύσκολο. Επίσης, του δίνουμε οδηγίες για τη χρήση της πυξίδας σε συνδυασμό με τον χάρτη. Όποιος νιώθει άβολα μόνος του, μπορεί να περπατήσει με την παρέα του. Στόχος μας είναι να φέρουμε τους ανθρώπους κοντά στο φυσικό περιβάλλον και να ασκηθούν, να παρατηρήσουν, να ανακαλύψουν ξεχασμένες γωνιές του δάσους ή του αστικού περιβάλλοντος. Είτε βρισκόμαστε σε κάποια γειτονιά είτε ανάμεσα στις φυλλωσιές του βουνού, η πρόκληση του orienteering κεντρίζει το μυαλό και το σώμα.
Ο κόσμος ανταποκρίνεται; Συμμετέχει; Φαίνεται να το διασκεδάζει πραγματικά;
Δυστυχώς η οικονομική κρίση επηρέασε την ανάπτυξη του προσανατολισμού, παρά το γεγονός ότι είναι ένα οικονομικό αγώνισμα. Στις Σέρρες από το 2016 περίπου έχουμε αρκετούς ενδιαφερόμενους, οι οποίοι είναι πιστοί και μας ακολουθούν στις δράσεις μας. Η αλήθεια είναι πως δεν διοργανώνουμε πολλές εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό, καθώς αναπτύσσουμε ιδιαιτέρως τις σχολικές δραστηριότητες προσανατολισμού.
Ποιες προϋποθέσεις χρειάζεται να πληροί ο κάθε ενδιαφερόμενος;
Πραγματικά δεν υπάρχουν περιορισμοί ή προϋποθέσεις που να δρουν ανασταλτικά. Προφανώς για να έρθει κάποιος θα πρέπει είναι υγιής, άλλα όσον αφορά την φυσική κατάσταση, το φύλο ή την ηλικία δεν υπάρχουν κριτήρια και περιορισμοί. Σε πολλά κράτη μάλιστα χαρακτηρίζεται ως το «άθλημα της οικογένειας». Η κάθε ηλικία έχει την δική της διαδρομή με τον αντίστοιχο βαθμό δυσκολίας.
Στις Σέρρες σε ποιες τοποθεσίες δραστηριοποιείστε κυρίως;
Στις Σέρρες είμαστε τυχεροί γιατί έχουμε τους περισσότερους και πιο επικαιροποιημένους χάρτες προσανατολισμού στην Ελλάδα. Μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες χαρτογραφημένες περιοχές είναι οι κοιλάδες του Αγίου Γεωργίου και των Αγίων Αναργύρων, η Ακρόπολη, η περιοχή της Καλλιθέας, το χιονοδρομικό κέντρο Λαϊλιά, το campus του πρώην ΤΕΙ Σερρών, καθώς και τα Άνω Πορόϊα Σιντικής.
* Η ομάδα προσανατολισμού των Σερρών ονομάζεται Ο-Σίρις. More info στη σελίδα στο fb: O-Siris Orienteering Club.