Θεατρικό εργαστήρι για παιδιά δημοτικού από το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών
Κάθε Παρασκευή στα «Αστέρια» συμβαίνει κάτι υπέροχο. Η μικρή σκηνή «Ιουλία Σταυρίδου» γεμίζει με γέλια και ενθουσιασμό από τα παιδιά δημοτικού που καταφτάνουν για να παρακολουθήσουν το θεατρικό εργαστήρι που εδώ και μερικά χρόνια διοργανώνει το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών για παιδιά δημοτικού. Γύρω στα 70 παιδιά -χωρισμένα σε τρία τμήματα- έχουν την καθοδήγηση της Αστερόπης Χαριτίδου (και του Μάριου Λέκκα) σε ένα ευφάνταστο ταξίδι γεμάτο ιστορίες, αυτοσχεδιασμούς, κατασκευές. Τα παιδιά αναλαμβάνουν ρόλους, βρίσκουν λύσεις, παίρνουν αποφάσεις, μα πάνω απ’ όλα μαθαίνουν να συνεργάζονται και να εκφράζονται με τον πιο διασκεδαστικό και δημιουργικό τρόπο.
Της Χρυσάνθης Ιακώβου / Φωτογραφίες: Αλεξάνδρα Ελευθεριάδου
Τι είδους δράσεις περιλαμβάνει το θεατρικό εργαστήρι; Τι ακριβώς ετοιμάζετε με τα παιδιά κατά τη διάρκεια των συναντήσεων;
Το βασικό κομμάτι του εργαστηρίου μας φέτος είναι το θεατρικό παιχνίδι. Το θεατρικό παιχνίδι αποτελεί μια δυναμική και βιωματική διαδικασία, όπου το θέατρο συνδυάζεται με τη χαρά του παιχνιδιού, δίνοντας στα παιδιά τη δυνατότητα να εκφραστούν ελεύθερα, να πειραματιστούν και να ανακαλύψουν νέους τρόπους επικοινωνίας. Πρόκειται για μια μορφή δημιουργικής έκφρασης που αξιοποιεί το σώμα, τη φωνή, τη φαντασία και τη συνεργασία, ενισχύοντας τόσο τις ατομικές όσο και τις συλλογικές δεξιότητες.
Πιο συγκεκριμένα, μέσα από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως κινησιολογικές ασκήσεις, αυτοσχεδιασμοί, παιχνίδια ρόλων και αφήγηση ιστοριών, τα παιδιά:
– Δημιουργούν μια ιστορία που εκτυλίσσεται σε έναν φανταστικό κόσμο, τον οποίο «κατασκευάζουμε» χρησιμοποιώντας απλά υλικά και πολλή φαντασία. Μια απλή χαρτόκουτα μπορεί να γίνει νησί, ηφαίστειο ή ένας ολόκληρος διαφορετικός πλανήτης.
– Υποδύονται ρόλους και αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους, ζωντανεύοντας χαρακτήρες και καταστάσεις. Έτσι μπαίνουμε όλοι μαζί στην ιστορία και ξεκινάει το ταξίδι.
– Διερευνούν ένα θέμα και αναλύουν τις έννοιες που σχετίζονται με αυτό, καλλιεργώντας την κριτική σκέψη. Έτσι χρησιμοποιούμε την ιστορία ως αφορμή, για να κατανοήσουμε τα ζητήματα που έχουμε επιλέξει να φωτίσουμε σε κάθε εργαστήρι.
– Αντιμετωπίζουν διλήμματα και προβλήματα και παίρνοντας αποφάσεις δρουν και αναστοχάζονται, μαθαίνοντας από την εμπειρία τους και αναπτύσσοντας τη συνειδητότητά τους. Ο αναστοχασμός είναι πολύ σημαντική φάση του θεατρικού παιχνιδιού και λειτουργεί σαν πυξίδα, θα έλεγα, για τη συνολική εξέλιξη του εργαστηρίου. Στο πλαίσιο του αναστοχασμού, συνήθως εντάσσουμε και μια σύντομη κατασκευή σε σχέση πάντα με ό,τι έχει προηγηθεί.
Πώς ανταποκρίνονται τα παιδιά; Τι τους αρέσει πιο πολύ από όσα ετοιμάζετε;
Νομίζω με ενθουσιασμό. Τα παιδιά μπαίνουν με χαρά στον κόσμο που συν-δημιουργούμε, αν και οι προτιμήσεις τους διαφέρουν. Ανάμεσα σε αυτοσχεδιασμούς, παντομίμες, αφηγήσεις, πιο δυναμικές ή πιο εσωτερικές δράσεις, κάθε παιδί βλέπει τι του ταιριάζει περισσότερο, αλλά συμμετέχει σε όλα. Το σύντομο εργαστήρι κατασκευής που ενσωματώνεται στο τέλος κάθε μαθήματος έχει κι αυτό τους θαυμαστές του.
Πες μου ένα περιστατικό που σου έχει μείνει πιο πολύ.
Με αφορμή τον μύθο του Τζίτζικα και του Μέρμηγκα, ασχοληθήκαμε με τη συγκλονιστική έννοια της συγχώρεσης. Αυτό που παρατήρησα ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό. Τα παιδιά αρχικά αναγνώρισαν το δίκιο του μυρμηγκιού και ταυτίστηκαν με τη σκληρή δουλειά του κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (καθώς ο τζίτζικας περνούσε όλο τον χρόνο του χωρίς φροντίδα) και τελικά κατάφεραν να κατανοήσουν πλήρως το κλασικό νόημα του μύθου. Παρ’ όλα αυτά, στη συνέχεια, ήταν εξαιρετικά εύκολο για εκείνα να συγχωρήσουν τον τζίτζικα και να του δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία, προσφέροντάς του το χέρι τους με μεγάλη φυσικότητα και χωρίς δισταγμό. Η συγχώρεση ήταν μια απλή και φυσική διαδικασία.
Με συγκίνησε βαθιά αυτή η αντίδραση. Δάκρυσα από χαρά, βλέποντας πόσο απλά και αυθόρμητα τα παιδιά μπορούν να συγχωρούν. Αντίθετα, στον κόσμο των ενηλίκων, ο ίδιος σχεδιασμός δύσκολα καταλήγει σε συγχώρεση. Για τους ενήλικες, η σκέψη συνήθως παραμένει στο «φταίει, καλά να πάθει», χωρίς να υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω αναστοχασμό ή αποδοχή.
Τι προσφέρει, κατά τη γνώμη σου, σε ένα παιδί του δημοτικού η συμμετοχή σε ένα θεατρικό εργαστήρι;
Η συμμετοχή σε ένα θεατρικό εργαστήρι προσφέρει στα παιδιά του δημοτικού πολλές σημαντικές δεξιότητες. Τα βοηθά να αναπτύξουν τη δημιουργικότητά τους, να εκφραστούν με λόγο και κίνηση και να βελτιώσουν την επικοινωνία τους. Μαθαίνουν να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων και να διαχειρίζονται τα δικά τους, ενισχύοντας την ενσυναίσθηση. Η συνεργασία σε ομαδικές δραστηριότητες ενδυναμώνει την ομαδικότητα και τους βοηθά να σέβονται τις διαφορετικές απόψεις. Επίσης, ενισχύεται η κριτική σκέψη τους, ενώ η σωματική έκφραση βοηθά στην αυτογνωσία και στην κινητικότητα. Συνολικά, το θεατρικό εργαστήρι ενισχύει την αυτοπεποίθηση, την κοινωνικότητα και τη συναισθηματική τους ανάπτυξη.
Ετοιμάζετε μια παρουσίαση σε ανοιχτό κοινό όταν ολοκληρωθούν τα εργαστήρια. Τι θα περιλαμβάνει η παρουσίαση αυτή και πότε θα πραγματοποιηθεί;
Θα πραγματοποιηθεί 1 Ιουνίου. Θα είναι μια περιήγηση στα εργαστήριά μας. Θα σας δείξουμε τις ιστορίες μας. Επίσης θα συμπεριλάβουμε τις τεχνικές, με τις οποίες ήρθαμε σε μια πρώτη επαφή, όπως το κουκλοθέατρο (για το οποίο είχαμε την τύχη να φέρουμε τον Χαράλαμπο Παυλίδη ως καλεσμένο στο εργαστήρι) και φυσικά όλες τις απίθανες κατασκευές μας. Θα είναι μια παράσταση «χειροποίητη», φτιαγμένη ολοκληρωτικά από τα παιδιά. Δεν σας κρύβω πως είμαι αρκετά ενθουσιασμένη με αυτό.
Who is who
H Αστερόπη Χαριτίδου είναι ηθοποιός, απόφοιτη της Ανωτέρας Δραματικής Σχολής του Πειραϊκού Συνδέσμου. Έχει συνεργαστεί ως ηθοποιός με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας, την εταιρεία θεάτρου Μορφές Έκφρασης, την εταιρεία θεάτρου Enigma, καθώς και άλλες ομάδες του ελεύθερου θεάτρου, ενώ συμμετείχε και σε αρκετές ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους. Εργάστηκε ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού και κουκλοθεάτρου. Από το 2012 έως το 2025 υπήρξε μέλος του καλλιτεχνικού δυναμικού του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών συμμετέχοντας στις θεατρικές παραγωγές του, ενώ παράλληλα ολοκληρώνει τις σπουδές της στο τμήμα Θεάτρου της σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. Η άνοιξη του 2025 τη βρίσκει να δραστηριοποιείται καλλιτεχνικά στις Σέρρες, στη Θεσσαλονίκη και στην Καστοριά, ενώ μαθαίνει από την αρχή την ιστορία της τρίτης δημοτικού, μαζί με την κόρη της. Ο χρόνος ως συνήθως πιέζει, αλλά η δημιουργικότητα και η χαρά θα βρίσκουν πάντα χώρο.
Ο Μάριος Λέκκας γεννήθηκε στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1990. Μεγάλωσε στο Ναύπλιο και έχει καταγωγή από τις Σέρρες. Σπούδασε στην Πάτρα σχέδιο, όμως η αγάπη του για το θέατρο και την τέχνη γενικά γεννήθηκε το 2015 όταν έπαιξε στην παιδική παράσταση «Ο πύργος των μεγάλων εξελίξεων». Σπούδασε υποκριτική στο ΣΑΕΚ Ναυπλίου. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια σκηνογραφίας στην Αθήνα και έχει συμμετάσχει σε τηλεοπτικές σειρές και ταινίες. Σήμερα ζει στις Σέρρες και συνεργάζεται με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών.
* Στα πλαίσια του θεατρικού εργαστηρίου, τα παιδιά θα δώσουν παράσταση την Κυριακή 1 Ιουνίου στα Αστέρια στις 19:00. Είσοδος ελεύθερη.
(Δημοσιεύτηκε στο έντυπο Ser-Free, τ.69, Απρίλιος 2025)
