Κάθε φορά που πλησιάζουν οι γιορτές (Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά – Φώτα) κινδυνεύει εκείνος που γράφει ένα κείμενο, όπως αυτό που διαβάζετε, να πέσει σε επαναλήψεις και να αναλωθεί σε στερεότυπα. Μεγάλος ο πειρασμός των ευχολόγιων, των απλουστευτικών συνδέσεων των χαρμόσυνων ημερών με «ευαισθησίες» για «ειρήνη», «πανανθρώπινη ευτυχία», «υγεία» κλπ. Θα με ρωτήσετε: Δηλαδή είναι λάθος να ανταλλάσσουμε τέτοιες ευχές; Λάθος, όχι, θα σας απαντήσω – είναι όμως σωστό, όταν δεν τις εννοούμε, όταν τις προφέρουμε από συνήθεια, από αμηχανία, από κεκτημένη ταχύτητα; Μια ευχή, για να πιάσει, πρέπει να λέγεται με πίστη, με αγάπη, με ελπίδα (ιδού ξανά το υπέροχο τρίπτυχο του Αποστόλου Παύλου από την περίφημη επιστολή του). Και σημαντικότερη όλων, η αγάπη. Που «ου περπερεί»…
Μια από τις πιο βλαπτικές για την κοινωνική μας συμπεριφορά συνέπειες των «κοινωνικών δικτύων» (τι υπερφίαλος προσδιορισμός, κακομεταφρασμένος από την αντίστοιχη αγγλική έκφραση…) είναι η υπερβολή των «εξωτερικών» αντιδράσεων, τα πολλά κούφια λόγια και η απάλειψη οποιουδήποτε δραματικού βάθους στα κείμενα (αλλά και στις εικόνες) που διαλέγουμε να «κοινοποιούμε». Λες και φοβόμαστε τον πόνο, τη δυσκολία, την πληγή ή –σωστότερα– φοβόμαστε να μιλήσουμε για όσα αληθινά μας ζορίζουν. Κι όμως, μόνο η εξομολόγηση η ουσιαστική (μπορεί να) απαλύνει τη μέσα μας τρικυμία. Μόνο η σπαρακτική ειλικρίνεια κρύβει χάρη θεραπευτική. Εμείς, δυστυχώς, αποφεύγουμε την αναζήτηση θεραπείας και καταναλώνουμε μάταιη ενέργεια στην (αποτυχημένη) προσπάθεια αντιμετώπισης της απειλητικής συνθήκης με αναιμικά παυσίπονα. Και διατηρούμε την ψευδαίσθηση πως θα «τη βγάλουμε καθαρή», μέχρι την ώρα που η ζωή γεννά ένα βαθύτατα δραματικό γεγονός και μας αναγκάζει να κοιτάξουμε κατάματα τον καθρέφτη της αυταπάτης μας και να τον σπάσουμε. Τέτοιας συντριπτικής έντασης γεγονός υπήρξε η οδυνηρή απώλεια του νεαρού μαθητή δημοτικού σχολείου της πόλης μας. Σταματώ εδώ – τίποτα δεν μπορεί να ειπωθεί ή να γραφτεί που να «αντιμετωπίσει» πειστικά μια τέτοια απώλεια.
Ευχές λοιπόν. Ναι, αλλά έχοντας κατά νου πως παντού στον κόσμο, καθημερινά, κάθε ώρα και στιγμή συμβαίνουν εκείνα που δεν θα έπρεπε να συμβούν. Δείτε την Ουκρανία: Οι Ρώσοι (άνανδροι) μιλιταριστές καθημερινά βομβαρδίζουν τις ενεργειακές υποδομές της χώρας (και τέτοιες μέρες, γιορτινές, μέρες που γεννιέται ο Χριστός), βυθίζοντας στο κρύο και στο σκοτάδι αθώους συνανθρώπους μας. Στις «προηγμένες» κοινωνίες μας οι ανισότητες, το bullying προς τον αδύναμο και την αδύναμη, τον «διαφορετικό» και τη «διαφορετική», οι γυναικοκτονίες, η ενδοοικογενειακή βία, ο ρατσισμός κι ένα σωρό άλλα νοσηρά φαινόμενα καλά κρατούν. Κι η δημοκρατία παντού δέχεται επίθεση: Αυταρχικοί ηγέτες (ένας τους στη γειτονιά μας, μας απειλεί πως «θα έρθει νύχτα», ο παλληκαράς) καταστρατηγούν κατακτήσεις του κοινωνικού και νομικού πολιτισμού της ανθρωπότητας, κατακτήσεις που εδραιώθηκαν μετά από αγώνες και αγωνίες πολλών γενιών. Κι ο (μακρύς) κατάλογος συνεχίζει…
Πίστη, αγάπη, ελπίδα. Ας αναρωτηθούμε – μας αξίζουν; Τους αξίζουμε; Κάνουμε γι’ αυτές όσα θα έπρεπε κι όσα χρειάζονται; Θα είναι οι φετινές γιορτές μια πληκτική επανάληψη των ίδιων βουλιμικών και καταναλωτικών συνηθειών ή μια ευκαιρία για αναστοχασμό; Μια πρώτη, δειλή επίκληση της πίστης στο θαύμα; Στο θαύμα που συμβαίνει όταν το επιθυμούμε τόσο βαθιά που είμαστε πρόθυμοι για χάρη του να θυσιάσουμε το βόλεμα μας…
Χρόνια πολλά. Όσα χρειάζονται για να συναντηθούμε επιτέλους. Με το Θαύμα.
(Δημοσιεύτηκε στο έντυπο Ser-Free, τ.61)
