Μόλις κυκλοφόρησε το τρίτο βιβλίο του Παναγιώτη Γκούβερη «Μπαμπά, σου λείπω; Ιστορίες με αφορμή τη γονική αποξένωση» (Εκδόσεις Θίνες).
Συνέντευξη: Χρυσάνθη Ιακώβου
Παναγιώτη, μόλις κυκλοφόρησε το νέο σου βιβλίο «Μπαμπά, σου λείπω; Ιστορίες με αφορμή τη γονική αποξένωση». Πες μου λίγα λόγια για αυτό.
Γονική αποξένωση… ένα φαινόμενο φρικτό. Παιδιά τα οποία μετά από ένα σκληρό διαζύγιο διαγράφουν από τη ζωή τους είτε τη μάνα είτε τον πατέρα τους. Ασχολούμαι χρόνια με το Σύνδρομο Γονικής Αποξένωσης ως ανθρωπολόγος. Το «Μπαμπά, σου λείπω;» αποτελεί τη λογοτεχνική αποτύπωση τούτου του ταξιδιού μου. Χρύσα, στην επιστήμη δεν θεωρείται σωστό να δακρύσεις, στην τέχνη όμως… Εμένα μου ήταν δύσκολο να μελετώ τις περιπτώσεις τόσων κακοποιημένων παιδιών χωρίς να δακρύζω. Το βιβλίο αυτό ήταν ανάγκη.
Έχεις ασχοληθεί, μέχρι στιγμής, κυρίως με τη θεατρική γραφή. Προς τι αυτή η στροφή στο πεζό και μάλιστα στη μικρή φόρμα;
Το βιβλίο έχει ένα σωρό μικρά και μεγαλύτερα μονολογάκια. Ψίθυρους παιδιών, δικαστικές διαταγές, γονεϊκά γράμματα, όλα ωστόσο γραμμένα απ’ το χέρι μου. Έφτιαξα ένα σωρό ψευδοντοκουμέντα για να στήσω έναν κόσμο όπου το συγκρουσιακό διαζύγιο κυριαρχεί και κατατρώει τους ήρωές μου. Διάβασα χιλιάδες δικαστικές αποφάσεις, μίλησα με διαλυμένους γονείς, παρακολούθησα εκατοντάδες ενδοοικογενειακές δίκες. Παιδιά τα οποία στην προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τον δικαστικό και γονεϊκό παραλογισμό αυτοτραυματίζονται, κάνουν άλματα στο κενό και… απορούν με τον κόσμο μας. Στο δικό μου το μυαλό όλοι οι «συμμετέχοντες» του βιβλίου έχουν σώμα, ψυχή, κραυγή και αναστεναγμό. Άλλοτε αντέχουν, άλλοτε λυγίζουν. Είναι λοιπόν μια στροφή, ένα βύθισμα σε μια «περισσότερη» θεατρική γραφή μου. Θα μπορούσα να το φανταστώ ως μια θεατρική παράσταση το βιβλίο. Μέχρι τώρα οι ήρωές μου ήταν άνδρες. Τούτη τη φορά «ακούμε» παιδιά, δικαστές, μητέρες, εισαγγελείς, πατεράδες, μια γοργόνα, ένα κουνέλι και λίγο Άη-Βασίλη. Νομίζω ότι ο αναγνώστης άθελά του θα ακούει τη φωνή ενός παιδιού που μονολογεί όσο διαβάζει.
Τα γραπτά σου (είτε τα θεατρικά είτε τα πεζά) έχουν έντονο κοινωνικό χαρακτήρα, αφορούν άτομα με ειδικές ανάγκες, παιδιά με διαζευγμένους γονείς, ασκούν κριτική σε κακώς κείμενα της χώρας. Τι ελπίζεις να «καταφέρεις» μέσω των κειμένων σου;
Με μπούχτισε η κρίση. Τη βαρέθηκα. Για τη δική μου γενιά, των σαραντακάτι, η κρίση μάς άρπαξε τα καλύτερά μας χρόνια. Είναι τα γραπτά μου μικρές εκδικήσεις για όλα αυτά που μας στέρησαν. Οι ήρωές μου είναι ευάλωτοι, προσπαθούν να συγχωρήσουν και να αντέξουν την αδικία που τους έτυχε. Το σκληρό διαζύγιο στο «Μπαμπά, σου λείπω;» αυτό είναι. Μια σκληρή συναισθηματική αναπηρία. Ένας ακρωτηριασμός στο δικαίωμα της αγάπης.
Έχεις εκδώσει μέχρι στιγμής τρία βιβλία: θεατρικό, επιστημονικό, πεζό. Ποια ανάγκη σου θεωρείς πως δεν έχει καλυφθεί ως τώρα; Σε τι μπορεί να σε δούμε στο μέλλον;
Έχω ένα σωρό κείμενα στο συρτάρι. Σίγουρα δεν θα γράψω ποτέ ποίημα ή μυθιστόρημα. Δεν έχω αυτή την ικανότητα. Νομίζω ότι μου αρέσει να δίνω φωνή στον «άγνωστο αδικημένο» μέσω των μονολόγων. Το πότε βγαίνει ένα βιβλίο είναι πραγματικά μυστήριο. Πρέπει να πείσεις και να σε πείσει ο εκδότης σου ότι κάτι είναι πια έτοιμο να σ’ αποχωριστεί. Δεν είναι εύκολο να αποχωριστείς μια ιστορία την οποία έγραφες για χρόνια ολόκληρα και να την «ξαποστείλεις» στον κόσμο. Όμως κατά βάθος αυτό είναι που μας νοιάζει περισσότερο. Να διαβαστούμε! Για να σου πω την κρυφή μου ελπίδα, θέλω κάποτε να εκδώσω τα πολυπρόσωπα θεατρικά μου, ακόμα κι αν δεν έχουν εμπορική ανταπόκριση… Θα το ’θελα πολύ!
Who is who
Ο Παναγιώτης Γκούβερης είναι διδάκτορας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις μορφές κακοποίησης ανηλίκων. Έχει συγγράψει τα βιβλία «Μην κλαις, ρε Γοργόνα!» (εκδ. Γαβριηλίδης) και «Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου» (εκδ. Παπαζήση). Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Ζει και εργάζεται στην πόλη των Σερρών.
* Το βιβλίο «Μπαμπά, σου λείπω; Ιστορίες με αφορμή τη γονική αποξένωση» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Θίνες. Η παρουσίαση θα γίνει τη Δευτέρα 12 Μαΐου στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών. Θα μιλήσουν γι’ αυτό η Χρυσάνθη Ιακώβου, ποιήτρια-δημοσιογράφος, και η Αντωνία Θεοχαρίδου, συγγραφέας-εμψυχώτρια Δημιουργικής Γραφής.
(Δημοσιεύτηκε στο έντυπο Ser-Free, τ.69, Απρίλιος 2025)
