Τον Λευτέρη Πασσιά τον ξέρεις σίγουρα από την ομάδα αφήγησης παραμυθιών Παραμυθολαλίτσες. Αυτό που ίσως δεν ξέρεις είναι ότι ο Λευτέρης είναι καθηγητής μουσικής, γράφει στίχους και μελωδίες εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ετοιμάζεται να δημιουργήσει στις Σέρρες μια ορχήστρα και πρόκειται σύντομα να κυκλοφορήσει τον πρώτο του δίσκο «Μικρές στιγμές» από το Ogdoo Music Group!
Συνέντευξη στη Χρυσάνθη Ιακώβου / Φωτογραφίες: Αλεξάνδρα Ελευθεριάδου
Λευτέρη, με τι ασχολείσαι επαγγελματικά και ποια είναι η σχέση σου με τη μουσική;
Είμαι εκπαιδευτικός μουσικής, είμαι μόνιμος καθηγητής στο ΕΕΕΕΚ Σερρών, στην ειδική αγωγή. Ταυτόχρονα είμαι συμβασιούχος στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και ευτυχώ να διδάσκω τη διδακτορική διατριβή μου, που τελειώνει τώρα, στο τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, στην κατεύθυνση Ελληνική Παραδοσιακή (Δημοτική) Μουσική. Το βασικό μου πτυχίο είναι συνθέτης και το μεταπτυχιακό και διδακτορικό εστιάζει στη σύνθεση με στοιχεία παραδοσιακής δημοτικής μουσικής, «Ποιητική» (Τέχνη της Σύνθεσης-Μελοποία-Ποίηση στην Παραδοσιακή Μουσική). Παράλληλα, είμαι συνθέτης, τραγουδοποιός και μέλος της ομάδας «Παραμυθολαλίτσες», η οποία έχει να κάνει με την αφήγηση παραμυθιών με τη συνοδεία μουσικής. Εκεί λοιπόν εκτελώ χρέη συνθέτη, γιατί στην ομάδα μας επιλέγουμε ένα παραμύθι και γράφουμε μουσική και στίχους βάσει αυτού. Πέρα από αυτά, γενικά γράφω τραγούδια εδώ και πολλά χρόνια, από τότε που αποφάσισα ότι θα γίνω συνθέτης.
Αγαπάς, βλέπω, ιδιαίτερα την παραδοσιακή μουσική.
Είναι τα ακούσματά μας. Καλώς ή κακώς, είμαστε μεγαλωμένοι με κάποια ακούσματα και στην πορεία, όταν πας να δημιουργήσεις κάτι δικό σου, βγαίνουν αυτόματα. Εγώ είμαι μεγαλωμένος με τους μεγάλους συνθέτες, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Σαββόπουλο, Μικρούτσικο, με το ρεμπέτικο από τους παππούδες μου. Έχω επηρεαστεί βέβαια και από τα δικά μου ακούσματα, ροκ και Τζόνι Κας… Όταν έρχομαι σε επαφή με την παραδοσιακή κουλτούρα, νιώθω να ανοίγομαι, συγκινούμαι. Ζούμε σε μια εποχή που είναι πιο εύκολη η πρόσβαση στη δεξαμενή της μουσικής, μπορείς να ακούσεις πολλά διαφορετικά είδη, οπότε αυτό βγαίνει όταν έρχεται η ώρα να δημιουργήσεις.
Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεσαι να κυκλοφορήσεις τον πρώτο σου δίσκο, τις «Μικρές στιγμές».
Είμαι συναισθηματικά δεμένος με αυτήν τη δουλειά, γιατί περιέχει μεγάλο φάσμα πραγμάτων της μουσικής που μου αρέσει. Έχει από στοιχεία κάντρι μέχρι ροκ και παραδοσιακούς ήχους. Ο δίσκος ονομάζεται «Μικρές στιγμές», γιατί πρόκειται για τραγούδια που με συντρόφευσαν σε συγκεκριμένες στιγμές μου, πραγματεύονται διαφορετικά θέματα, αλλά στο σύνολό τους δείχνουν την πορεία ενός ανθρώπου μέσα στον χρόνο, στο πώς αντιμετωπίζει το άτομο τα διάφορα ζητήματα ανάλογα με την ηλικία και τη φάση της ζωής του. Για παράδειγμα, έχει μέσα ένα νανούρισμα που έγραψα για την κόρη μου, έχει τραγούδια για τον έρωτα, για τον χωρισμό, για τον τρόπο που προσεγγίζουμε τον θάνατο. Με λίγα λόγια, στιγμές που έζησα και αποτύπωσα με αυτόν τον τρόπο.
«Υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι Σερραίοι μουσικοί, ζωγράφοι, ποιητές, οι οποίοι μπορούν να δημιουργήσουν έναν πυρήνα τέχνης και παιδείας και να βγάλουν τις δουλειές τους προς τα έξω. Αυτό θα άλλαζε τα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης»
Εκτός από τη μουσική, γράφεις και τους στίχους;
Στα περισσότερα είναι δικοί μου. Υπάρχει το τραγούδι «Παράξενη γιορτή» που είναι του Περικλή Θεολογίδη και το «Να ’χε η μνήμη μου κλειδί» της Φωτεινής Μωραΐτου, που είναι η υποδιευθύντρια στο ΕΕΕΕΚ Σερρών.
Θα υπάρξει και ένα ντουέτο με τον Μίλτο Πασχαλίδη, σωστά;
Ναι. Έγραψα ένα τραγούδι για τη Μασχά Αμινί από το Ιράν. Το να δολοφονηθεί μια γυναίκα επειδή φάνηκαν τα μαλλιά της ήταν κάτι που με συγκλόνισε, γιατί όταν προσπαθώ να ορίσω στο μυαλό μου την έννοια της ελευθερίας, η εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό είναι να χτυπά ο αέρας στα μαλλιά. Έγραψα λοιπόν τη «Γυναίκα Γιορόνα». Η Γιορόνα είναι ένας μύθος του Μεξικού, για μια γυναίκα-θύμα της πατριαρχίας που έχει σκοτώσει τα παιδιά της. Επικοινώνησα με τον Μίλτο Πασχαλίδη και αποφασίσαμε αυτό το τραγούδι να το κάνουμε ντουέτο.
Θέλεις να δώσεις και μια κοινωνική χροιά στα τραγούδια σου;
Κακώς διαχωρίζουμε τα τραγούδια σε πολιτικά και μη πολιτικά. Δεν είναι τα πάντα μια πολιτική τοποθέτηση; Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τον χωρισμό ή τον θάνατο ή οτιδήποτε άλλο; Ζούμε σε μια εποχή με έντονες αναταραχές γύρω μας, νομίζω ότι είναι πολύ φυσικό για έναν καλλιτέχνη να εκφράζεται. Δεν είναι όμως πολιτική τοποθέτηση να πεις, για παράδειγμα, μη σκοτώνετε τις γυναίκες.
Από ποια εταιρεία θα κυκλοφορήσει ο δίσκος και πότε;
Θα κυκλοφορήσει τον Φεβρουάριο από το Όγδοο. Λίγο νωρίτερα θα βγει το τραγούδι της Γιορόνας, που θα λειτουργήσει σαν προπομπός του δίσκου. Σε πρώτη φάση θα κυκλοφορήσει ψηφιακά και θα υπάρχει προπαραγγελία φυσικού προϊόντος για όποιον φίλο θέλει να το προμηθευτεί.
Τι άλλα μουσικά σχέδια έχεις, παράλληλα με την κυκλοφορία του δίσκου;
Άρχισα να στήνω μια ορχήστρα με αξιόλογους μουσικούς, οι οποίοι μένουν και δημιουργούν στην πόλη μας. Σκοπός μας είναι να παρουσιάσουμε τη δουλειά μου, αλλά και πολλά ακόμα πράγματα στο σερραϊκό κοινό. Αυτήν τη στιγμή είμαστε σε συζητήσεις για διάφορες εμφανίσεις, ενώ την άνοιξη σχεδιάζουμε να κάνουμε την επίσημη παρουσίαση του δίσκου, στην οποία μάλιστα για κάθε τραγούδι θα υπάρχει και ένα κείμενο. Η Λένα Δέλιου θα κάνει την αφήγηση. Ταυτόχρονα, ετοιμάζουμε διάφορες δράσεις με τις Παραμυθολαλίτσες και σχεδιάζουμε το 2ο Φεστιβάλ Παραμυθίας.
Πώς θα έκρινες τα μουσικά και πολιτιστικά πράγματα στις Σέρρες;
Μπορούμε πολύ εύκολα να γκρινιάζουμε και να μιζεριάζουμε, αλλά θα σου μιλήσω αισιόδοξα. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην πόλη που αγαπούν το τραγούδι, τον χορό, τη λογοτεχνία, και αγκαλιάζουν τις όποιες προσπάθειες. Αυτό που θα ήθελα να συμβεί είναι να έρθουμε σε επαφή με τους Σερραίους που επιμένουν να ζουν και να δημιουργούν εδώ. Υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι μουσικοί, ζωγράφοι, ποιητές, οι οποίοι μπορούν να δημιουργήσουν έναν πυρήνα τέχνης και παιδείας και να βγάλουν τις δουλειές τους προς τα έξω. Όλο αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μια παιδεία, που θα άλλαζε τα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης. Ωστόσο, προσπάθειες γίνονται. Και από μαγαζιά και από ανθρώπους και από τους επίσημους φορείς. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ένα μεγάλο θέατρο για τις καλοκαιρινές παραστάσεις λείπει από την πόλη μας!
Τι θα ήθελες να αλλάξει στις Σέρρες;
Θα ήθελα να άλλαζε γενικότερα η νοοτροπία των ανθρώπων. Θα ήθελα μια στροφή προς την παιδεία. Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει πρώτα να κάνουμε στροφή προς τον εαυτό μας, να φωτίσουμε πρώτα τα δικά μας σκοτάδια. Όταν έρθουμε σε επαφή με τον εαυτό μας, τον γνωρίσουμε καλύτερα και τον αλλάξουμε, τότε θα αλλάξουν όλα γύρω μας.
Συντελεστές του δίσκου
Τραγουδούν: Λευτέρης Πασσιάς, Χρήστος Πασσιάς, Έλσα Μουρατίδου, Ναταλία Λαμπαδάκη, Νατάσα Τσακιρίδου, Μιλτιάδης Πασχαλίδης Μουσικοί: Βασίλης Ζιγκερίδης, Χρυσάνθη Γκίκα, Στράτος Πασόπουλος, Δημήτρης Σταύρου, Λευτέρης Πασσιάς, Χρήστος Πασσιάς, Τέλης Δημητρακόπουλος, Γιάννης Καμπανταΐδης, Κώστας Παπαβασιλείου, Θοδωρής Μανωλίδης, Νατάσα Σιδηροπούλου, Φίλιππος Κωσταβέλλης, Δημήτρης Νταβλιάκος, Στάθης Παρασκευόπουλος, Φοίβος Αποστολίδης, Κωνσταντίνος Μακράκης, Άγγελος Αουρέλιο Τσιαλμίδης Ηχοληψία, Μίξη: Θοδωρής Μανωλίδης, Λευτέρης Πασσιάς Master: Κώστας Κυριακίδης, Λευτέρης Πασσιάς Εξώφυλλο: Κατερίνα Σπαθάρα Μουσική-στίχοι: Λευτέρης Πασσιάς – Στην «Παράξενη γιορτή» στίχοι του Περικλή Θεολογίδη – Στο «Να ’χε η μνήμη μου κλειδί» στίχοι της Φωτεινής Μωραΐτου
* Η φωτογράφιση έγινε στο καφέ Αμάν.
(Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο έντυπο Ser-Free, τ.61)